هنوز دو ماهی از اظهارات رئیس جمهور اسلامی افغانستان آقای اشرف غنی نگذشته که گفته بود:" افغانستان در هیچ جنگ نیابتی شرکت نخواهد کرد". این ادعا را مردم از رئیس جمهور شان به خوبی بیاد دارند و با توجه به اینکه افغانستان یک کشور اسلامی است و قانون اساسی آن بر اساس آموزههای آئینِ انسان ساز اسلام، تهیه و تنظیم گردیده و نیز حدود 99 در صد مردم آن را مسلمانان تشکیل میدهند؛ توقع و انتظار ملت نجیب ما نیز از سران دولت وحدت ملی آن بود که آنان همواره این واقعیتها را در نظر گرفته و شالوده سیاست خارجی خویش را بر اساس منافع اسلام و مسلمانان و به خصوص مسلمانان مظلوم و محروم در افغانستان و نیز در سراسر جهان، پی ریزی کنند.
موضع گیری نابجا و ظالمانه تیم حکومت مبنی بر دفاع از حملات دخالت جویانه عربستان و ائتلاف همراه آن، علیه مردم مظلوم و بیدفاع یمن، شاید بتوان گفت که همهی مردم کشور را شوکه کرد و آنان را بر آن داشت تا مجدانه و مصرانه رئیس جمهور را به پرسش بگیرند که چرا بر خلاف موازین و معیارهای دین مبین اسلام و نیز منافع ملی مردم افغانستان، در جنگ نیابتی شرکت کرده و به گونه آشکار گفتههای خویش در دو ماه پیش را نقض کرده است؟!
این موضع گیری حکومت و در راس آن ریاست جمهوری، از چندین منظر نادرست و مردود است. منظر نخست منظر دینی است. در تعالیم بلند و پویای اسلام و در قرآن مجید میخوانیم که:" و اگر دو طایفه از مومنان با هم بجنگند، میان آن دو را اصلاح دهید، و اگر (باز) یكى از آن دو بر دیگرى تعدّى كرد، با آن (طایفهاى) كه تعدّى مىكند بجنگید تا به فرمان خدا بازگردد. پس اگر بازگشت، میان آنها را دادگرانه سازش دهید و عدالت كنید، كه خدا دادگران را دوست مىدارد".(1)
"متن آیه کاملاً روشن است. در این آیه سه حکم شرعی وجود دارد:
حکم اول:
در صورت درگیری داخلی در میان دو گروه از امت اسلامی، دیگران موظف هستند تا به این صورت عمل کنند.
در ابتدا باید تلاش کنند تا صلح را در میان آنان برقرار سازند. جنگ در میان مسلمانان از دیدگاه قرآن به هیچ وجه پذیرفته شده نیست.
قرآن نمیگوید شما بروید ببینید کدام گروه جنگ را شروع کرده او را سر جایش بنشانید، یا نمی فرماید بروید بررسی کنید ببینید کدام گروه بر حق بوده و کدام گروه باطل و شما هم بروید با گروه اول همراه شوید.
قرآن مجید کاری به اسباب درگیری میان آن دو گروه ندارد و به اصطلاح علمای اصول آیه از این جهت اطلاق دارد.
قرآن میفرماید به هر دلیلی در میان امت اسلامی جنگ رخ داد، دیگران باید زحمت بکشند و صلح را حاکم کنند. البته این مطلب معنایش این نیست که پس از برقراری صلح به دعوای طرفین توجه نشود و حق پایمال گردد، چنان که در حکم سوم خواهد آمد. اما جنگ باید متوقف شود.
حکم دوم:
اگر یکی از آن دو گروه صلح را نپذیرفت و بر دیگری تجاوز کرد، حکم دوم مطرح میگردد و آن وجوب جهاد به آن گروه متجاوز است.
در اینجا است که مفهوم "اهل بغی" وارد فرهنگ اسلامی میشود و بار منفی پیدا میکند. جهاد با "اهل بغی" بر اساس این بخش از آیه مشروعیت دینی پیدا میکند. باغی و متجاوز باید سر جایش بنشیند و در صورت کشته شدن خونش هدر است و مسئولیتی ندارد.
جنگ با "اهل بغی" باید تا زمانی که آنان به حکم خدا- صلح- پایبند شوند، ادامه یابد.
معنای صلح بدون عدالت چیزی جز ظلم و پایمال کردن حق مظلوم نیست و چگونه ممکن است شرع مطهر مردم را به ظلم فرمان دهد؟!.
حکم سوم:
پس از اینکه گروه متجاوز تنبیه شد و حاضر به پذیرش حکم خدای متعال گردید در اینجا قرآن کریم: دستور به صلح میدهد. اما این بار دستور به صلح عادلانه میدهد و در دنبال آن میفرماید: در همه کارها باید قسط و عدل داشته باشید چرا که خداوند عادلان را دوست دارد".
بنائن و از منظر دینی، موضع حکومت افغانستان با هیچ یک از احکام سه گانه قرآنی مطابقت ندارد؛ چرا که رئیس جمهور ما بدون کوچکترین توجه به وظیفه دینی خودش، و ابتدای به ساکن، مظلوم را رها کرده و در حمایت ظالم که همان گروه باغی ائتلاف باشد، صدا بلند کرده است!.
منظر دوم منظر حقوقی است؛ رئیس جمهور یک فرد است و از لحاظ حقوقی حق ندارد رای و نظر شخصی خودش را بر حدود 30 میلیون مسلمان افغان تحمیل کند. او اگر خیلی هم به آل سعود و ائتلاف زیر نظر آنها علاقه داشت، میتوانست فقط و فقط از جانب خود نظر داده و جنایات آنها در یمن را تمجید و تحسین میکرد.
اما سومین منظر نیز در نظر گرفتن مصالح و منافع کشور و ملت افغانستان است که با این اقدام رئیس جمهور و تیم وی، ابداً ملحوظ نگردیده و رعایت نشده است. چنانچه میدانیم افغانستان در شرایط کنونی با دهها معضل و مشکل اساسی دست به گریبان است و در یک چنین اوضاعی ایجاب میکند تا دولت وحدت ملی از هر گونه سیاست خارجی که موجب ایجاد تنش در روابطش با دولتها و به خصوص همسایگان میشود، جدا و شدیداً پرهیز کند؛ نه آنکه با زور کم و قهر بسیار، شمشیر نداشته را از رو ببندد و وارد معرکهای شود که نتیجه آن هر چه باشد، به سود افغانستان و مردمش نخواهد بود.
1- سوره حجرات آیه 9
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/3432